Ceraiste(-di-font)
Cerastium fontanum
Caryophyllaceae
Nom en français : Céraiste des fontaines.
Descripcioun :Es uno planto pelouso emé de long entre-nous. Li fueio soun bèn verdo, pulèu larjo e pelouso peréu. Pòu viéure uno annado, dos o mai. Li petalo soun gaire mai long que li sepalo, aquésti soun bourda d'uno membrano que laisso passa lou lume. Coumpara emé lis àutri ceraiste pelous pèr pas s'engana. I'a uno souleto subsp. encò nostre : la subsp. vulgare.
Usanço :Li jóuini fueio soun manjadisso, mai couneissèn pas d'usanço particuliero au nostre. Lis indian Chirokee emplegavon uno tisano de tijo e racino contro li vèrme.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico :
Gènre : Cerastium
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Prado umido
- Tepiero umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Cerastium fontanum Baumg., 1816
Taba(-verdau)
Nicotiana glauca
Solanaceae
Noms en français : Tabac arborescent, Tabac glauque.
Descripcioun :Lou taba-verdau es un aubret que trachis au nostre dins li fendasclo di vièi paret e de roucas. Nous vèn d'Americo dóu miejour (Argentino) ounte se vèi fin qu'à 3 700 m d'auturo. Se recounèis à si fueio pourtado pèr un long pecou e verdalo coume la tijo peréu bluio, e tambèn bonodi si lòngui flour jauno en tube.
Usanço :Emai aguèsson pas li mémi prouprieta qu'aquéli de Nicotiana tabacum, li fueio seco soun fumado pèr lou pople "Quechua" alor que li "Cahuilla" se n'en sèrvon en emplastre pèr garri li plago, li macaduro e li fleiroun, e pèr sougna lis enflige (edèmo). Mèfi de n'en pas manja li fueio, soun mourtalo ! La decoucioun de fueio, richo en nicoutino e anabasino (alcalouïde), pòu servi dins l'ort pèr tua li nieroun.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nicotiana
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à óutoubre
Liò : Paret
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Nicotiana glauca Graham, 1828